Are you going for a downfall or making a successtory?

Een betoog om proactief je bedrijfsmodel aan te passen met oog voor de omgeving. Een win-win, voor de wereld en je bedrijf, inclusief 'gratis' een stukje positieve PR.

Wie het nieuws een beetje volgt weet dat er een hoop gaande is bij grotere bedrijven, en de druk die wordt gelegd over de huidige manier van zakendoen. De discussie zou moeten gaan over het economisch model dat ten grondslag ligt aan deze manier van bedrijfsvoering.

Ongeacht hoe je in de discussie staat, is er momenteel veel ophef. Bedrijven staan onder toenemende maatschappelijke druk van individuen en de overheid. Goed, voordat we alles gaan analyseren... het is in ieder geval zo dat je altijd een keuze hebt. Ook als bedrijf met je dagelijkse gang van zaken en je bedrijfsvoering. Zelfs al maak je geen keuze om het roer om te gooien en het anders te gaan doen (*dan je al jaren deed) dan maak je wel de keuze om dezelfde manier van bedrijfsvoering voort te zetten. Kortom dan blijf je volgens het oude economische model je bedrijf leiden. En dit is waar mijn betoog over gaat.

Moet er een andere manier van bedrijfsvoering komen? Is de huidige insteek van winstmaximalisering nog een houdbaar gedachtegoed? 'Redden' we het met “enkel” het compenseren van uitstoot of het benutten van nieuwe grondstoffen voor halffabricaten en producten? Nee.

Een van de manieren van de overheid om een andere bedrijfsvoering af te dwingen is via wet-regelgeving. Een voorbeeld hiervan is statiegeld. De aanloop hier naartoe dateert al van enkele decennia terug. Het grootste punt van discussie ging over de hoeveelheid blik en flesjes - 'single-used items' - die in het milieu terechtkwamen. Los van deze aantallen geloof ik heel erg in een bedrijfsmodel waarin je als ondernemer zelf de verantwoordelijkheid neemt over je producten van begin tot eind (design tot en met end-of-life) en dat je dat niet verschuift naar een andere partij of de consument.

Dossier statiegeld

In 2020 werd er een laatste kans gegeven door oud-staatssecretaris Stientje van Veldhoven. Het bedrijfsleven kreeg een laatste kans om zelf te zorgen om de hoeveelheid blikjes in de natuur te verminderen in de twee jaren die volgden. Helaas, dit is niet gelukt. In 2023 was het zover, op blik komt ook statiegeld. Nadat er vorig jaar op kleine flesjes ook statiegeld kwam was het nu de beurt aan blikjes.

De invoering van statiegeld op blikjes ging op 1 april 2023 in. No joke, this is serious business. Heineken haalde de deadline niet en ging eerst opmaken wat ze hadden geproduceerd. Het is natuurlijk een mooie gedachte dat je eerst iets opmaakt, zeker voordat je iets nieuws gaat produceren, ware het niet dat Heineken al geruime tijd wist dat deze datum eraan zat te komen. Kortom rechtszaak verloren en Heineken, moet zich aan de wet houden en confirmeren. Nu hebben ze het nakijken. Er kwam vanuit Heineken een bericht hierover (o.a. op LinkedIn) om recht te breien wat “fout” was gegaan. Ze zouden nog in de transitieperiode zitten. Vandaar dat het oude blik nog niet op was, dit was klaarblijkelijk een misrekening vanuit het bedrijf.

Niet zo fraai voor dit wereldmerk dat ze nu in het beklaagdenbankje staan. Zo'n mooi merk en bedrijf, dat altijd bekendstond als een bedrijf waar je trots op mag zijn, met mooie waarden en waar je voor wil werken. En nee, het is niet zo dat als er iets negatiefs is gebeurd je dat erin wil wrijven. Sterker nog, dit is een gemiste kans. Al een aantal jaren hangt dit in de lucht. Heineken had een voortrekkersrol kunnen pakken en de daad bij de waarden kunnen voegen. En hun bedrijfsmodel al heel wat jaren terug kunnen aanpassen. En daarop vloeiende campagnes kunnen maken over hoe ze echt goed bezig zijn met hernieuwbare grondstoffen, recycling, etc. Innovatie vanuit de kern van het bedrijf.

Als laatste kans, vanuit eigen beweging, hadden ze in 2020 al kunnen overgaan op statiegeld, of een andere innovatie door bijvoorbeeld herbruikbare verpakkingen te maken en daarmee een koploperpositie innemen. En niet alleen toen maar eigenlijk al jaren eerder. Zeker als je claimt een innovator te zijn en dat duurzaamheid door je bedrijfsaderen stroomt.

Kortom, als we het erover eens zijn dat het anders moet in het bedrijfsleven en dat er veranderingen afgedwongen gaan worden vanwege nieuwe wet-regelgevingen dan kan je maar beter het heft zelf in handen nemen, snelle stappen zetten, een koploper positie innemen, dan win je ook nog in populariteit.

Deze case betreft een grote onderneming. Als kleinere ondernemer kan je ook autonoom of met hulp stappen nemen om een ander bedrijfsmodel te hanteren. Begin met onderzoeken wat in jouw keten kan. Dat wat binnen jouw cirkel van invloed ligt.

Met MeerwAarde wil ik ondernemers inspireren en helpen overtuigen dat duurzaam ondernemen kansen biedt. Zeker als je zelf het heft in handen neemt. Daar wil ik je toe inspireren. Waarom? Omdat ik geloof dat een economisch model van 'meer, meer, meer' jezelf als persoon en wereld niet gelukkiger en beter maakt.

*sinds 1900 is het neo-klassieke model geïntroduceerd en daarmee worden wij nog altijd onderwezen. Kort door de bocht; alles is er op gericht dat er winstmaximalisatie plaatsvindt.

** lees hier meer over statiegeld en de besluiten: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/02/03/statiegeld-op-blikjes-een-feit

Van 2016-2022 was ik onderdeel van het team van de Plastic Soup Surfer, op www.plasticsoupsurfer.org zie je welke actuele projecten er zijn binnen het spectrum van plastic soup en ‘single-use items’.

#brewabetterworld #Heineken #PR #bedrijfsmodel #sustainability #gogreen #verpakkingen #circulariteit